Cito M-toetsen wel of niet afnemen?

Er zijn veel vragen zijn rondom de afname van het halfjaarlijkse toetsmoment (de niet-methodegebonden toetsen). Nu de scholen gesloten zijn geweest, is het dan verstandig om deze toetsen wel of niet af te nemen?

Allereerst is het belangrijk om de vraag te beantwoorden waarom we toetsen afnemen. Toetsen zijn een hulpmiddel om informatie te krijgen over de ontwikkeling van de leerlingen. Met deze informatie kan bepaald worden wat de leerling de komende periode nodig heeft. Dus door toetsen af te nemen is de leerling (en degene die verantwoordelijk is voor het onderwijs aan de leerling) geholpen.

Een toets is over het algemeen niet het eindpunt om naartoe te werken. Het is vooral een aanknopingspunt om het onderwijs verder vorm te geven. Niet om een waardeoordeel te geven. Dit laatste kan veel negatieve spanning met zich meebrengen, wat ongunstig is voor zowel leerlingen als leerkrachten. Soms is dit voor scholen een overweging om geen methode-onafhankelijke toetsen af te nemen. Hierbij wordt echter voorbij gegaan het doel van deze halfjaarlijkse toetsen.

Wel of niet afnemen?

Ons advies is om in ieder geval toetsen af te nemen en daarbij open te communiceren over het doel van de toetsen: met de resultaten kun je vaststellen waar de leerlingen nu, na de periode van thuisonderwijs, staan in hun ontwikkeling en welke aanpak dat de komende maanden van de leerkracht vraagt.

Halfjaarlijkse toetsen

De toegevoegde waarde van halfjaarlijkse toetsen ten opzichte van observaties en methoderesultaten is dat het een objectief beeld geeft van waar de leerling staat ten opzichte van de schoollijn of landelijke lijn in voorgaande jaren. De algehele ontwikkeling op betreffende vakgebieden kan zo goed in kaart gebracht worden en vergeleken worden met andere leerlingen in de klas, op school of in het land.

Methodegebonden toetsen

Er is los van het afnemen van de Citotoetsen veel voor te zeggen om in elk geval de methodegebonden toetsen in te zetten. Die beoordelen in eerste instantie het gegeven onderwijs en eventueel de hiaten die daarbij in de afgelopen periode zijn ontstaan. Deze hiaten kunnen vaak met behulp van de inhoud van de gebruikte methodes aangepakt worden.

Schoolcontext

Op de vraag welke toetsen en wanneer deze het best afgenomen kunnen worden, is geen eenduidig antwoord te geven. Het is afhankelijk van de schoolcontext. Zo heeft de ene school het lesprogramma de afgelopen weken voor de basisvakken redelijk kunnen volgen en kan relatief snel starten met halfjaarlijkse toetsen. Een andere school loopt meer achter en kiest er liever voor om eerst een aantal weken onderwijs te geven en daarvoor eerst een methodetoets af te nemen om eerst te remediëren.

Verder is van invloed of er in juni voor gekozen is om de E-toetsen af te nemen en of deze eind dit jaar D.V. weer afgenomen zullen worden. Dit heeft namelijk gevolgen voor de groei ten opzichte van de vorige toets.

Middentoetsen

Nu de scholen weer open zijn, adviseren we bij het besluit tot het afnemen van de middentoetsen om deze (zo mogelijk) binnen de reguliere normering (t/m eind maart) af te nemen. Op deze manier kunnen de toetsen goed vergeleken worden met de middentoetsen van een jaar geleden en kan het effect van de coronaperiode op de ontwikkeling van de leerlingen inzichtelijk gemaakt worden.

Niet alles mogelijk

Laten we met elkaar in elk geval de rust bewaren en de leerlingen en onszelf niet overvragen om opgelopen achterstanden zo snel mogelijk koste wat het kost weg te werken. Juist in deze tijd worden we met elkaar erbij bepaald dat er meer is dan het behalen van goede resultaten. Daarbij is het onze taak om te doen wat onze hand vindt om te doen om de talenten van onze leerlingen aan te spreken. Maar laten we ook blijven beseffen dat niet alles maakbaar is. Dat kan in alle onrust rond corona enige ontspanning geven richting onze leerlingen met en zonder achterstanden.

Meer weten?

Als u vragen heeft, staan onze adviseurs u graag te woord om samen hierover na te denken.