Wat is effectief afstandsonderwijs?

In de Staat van het Onderwijs is een paragraaf opgenomen waarin ingegaan wordt op wat afstandsonderwijs effectief maakt. We zetten dit voor de scholen op een rij, zodat zij er ook in de dagelijkse situatie van nu hun winst mee kunnen doen.

Effectief (afstands)onderwijs blijkt o.a. te bestaan uit:

• Duidelijke uitleg (die aansluit op kennis en vaardigheden).
• Het organiseren van structuur, duidelijkheid en rust.
• Het betrekken van de leerlingen bij de les en het leerproces.
• Zorgen voor voldoende oefening.
• Het geven van (effectieve) feedback.

Bij afstandsonderwijs is het lastiger om bepaalde didactische vormen uit te voeren. Dit geldt ook voor het uitdagen tot hardop denken en zelf antwoorden te vinden op vragen.

Daarnaast werkt het niet mee dat er online sprake is van meer afleiding en minder overzicht. Dit vermindert de motivatie. Ook vindt er minder interactie plaats, al kan dit wel bevorderd worden met goede applicaties.

Het samenwerken kan bevorderd worden. Er zijn vier elementen nodig bij samenwerkingstaken:

1. Positieve onderlinge afhankelijkheid tussen leerlingen.
2. Individuele verantwoordelijkheid.
3. Het bevorderen van interacties.
4. Het geven en ontvangen van uitgebreide uitleg.

Daarnaast is het belangrijk om goede handvatten te geven om zelfstandig te kunnen werken. Dit kan o.a. bestaan uit het vereenvoudigen van taken, het uitsplitsen in subtaken en het zo aanpassen dat er minder complexe handelingen, kennis en instrumenten nodig zijn.

Daarnaast kan het zelfstandig werken bevorderd worden met adaptieve programma’s.

Verder is extra aandacht voor kwetsbare leerlingen nodig. Gemiddeld presteren (bijna) alle leerlingen iets minder. Het is belangrijk om vervolgens:

• Goed in beeld te brengen wat de cognitieve resultaten en het welbevinden is.
• Intensiever contact te hebben en voor extra ondersteuning te zorgen.
• Meer steun te bieden bij het zelfstandig werken.
• Intensiever contact met de ouders te houden.

Lees ook: Staat van het Onderwijs 2021: van crisis naar kans