Wat de Staat van het Onderwijs van scholen vraagt

Ondanks de moeilijke omstandigheden hebben scholen veel gedaan en bereikt met het onderwijs op afstand. Wat vraagt aandacht? Allereerst goed en professioneel bestuur. Daarnaast burgerschap, gedefinieerd als basisvak. Als derde blijvende professionalisering van leraren als randvoorwaarde om de basis op orde te houden en om passend onderwijs beter vorm te geven.

Dit blijkt uit het rapport De Staat van het Onderwijs 2022 dat de Onderwijsinspectie op 13 april 2022 gepresenteerd heeft. Dit is een jaarlijks onderzoek waarmee in kaart wordt gebracht hoe het onderwijs in Nederland ervoor staat.

Afstandsonderwijs verbeterd

De onderwijsinspectie complimenteert scholen met wat, ondanks de coronapandemie, gelukt is. Het afstandsonderwijs sterk verbeterd is ten opzichte van 2020. Er zijn uit de eerste perioden van schoolsluitingen lessen getrokken die in 2021 in praktijk gebracht werden.

Binnen het basisonderwijs is veel aandacht besteed aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen en het welbevinden. Dit heeft ervoor gezorgd dat er voor basisschoolleerlingen gemiddeld niet veel specifieke zorgen zijn ontstaan. Ook voor de toekomst staan de leerlingbegeleiders van KOC Diensten klaar om scholen hierbij te ondersteunen.

Op alle basisvaardigheden zijn leervertragingen geconstateerd, maar de dip lijkt voorbij te zijn. De opgelopen leervertragingen uit de eerste perioden van schoolsluiting lijken grotendeels hersteld te zijn, mede door het Nationaal Programma Onderwijs.

Evenals in de Staat van het Onderwijs 2021 (over het jaar 2020) is gekozen voor de strategie om de crisis te benutten om er sterker uit te komen en te kiezen voor interventies die duurzame veranderingen realiseren. Renoveren in plaats van repareren. Vanuit KOC Diensten is dit één van de eerste adviezen aan directeuren en besturen geweest toen in februari 2021 bekend werd dat er veel middelen geïnvesteerd zouden worden om de leervertragingen aan te pakken.

Basisvaardigheden op orde houden

Maak blijvend werk van het op orde maken en houden van de basisvaardigheden. Hieronder verstaat de Onderwijsinspectie niet alleen rekenen, taal en lezen, maar ook burgerschapsvorming. Vanuit KOC Diensten zijn adviseurs beschikbaar die scholen, maar ook individuele leraren kunnen ondersteunen bij het werken aan de basisvaardigheden.

Denk bijvoorbeeld aan onze dienstverlening rond rekenen, taal en burgerschap:

• Begeleiding bij invoering nieuwe rekenmethode – KOC Diensten
• Close Reading, verdiepend en verrijkend lezen – KOC Diensten
• Burgerschapsonderwijs – KOC Visie

Of kijk bij onze diensten en zoek op de termen rekenen, taal of burgerschap.

Het is essentieel dat er goed zicht is op de ontwikkeling van de resultaten van de individuele leerlingen, de groep en de school als geheel. Voor de onderwijsprofessional is het belangrijk om zo te werken dat hierop voortdurend goed zicht is. Hiervoor is het belangrijk dat de vaardigheden van het analyseren van gegevens, maar ook het beheersen van de vakdidactiek goed ontwikkeld zijn. KOC Diensten heeft expertise beschikbaar om de kwaliteitszorg binnen de school tegen het licht te houden en directeuren en bestuurders hierin te ondersteunen.

Kansengelijkheid: drempels voor sommige leerlingen

De schoolloopbanen van de leerlingen lopen over het algemeen goed. Op de momenten dat er drempels zijn, denk aan de overstap naar het vervolgonderwijs, dan is er minder gunstig effect voor leerlingen met bijvoorbeeld lager opgeleide ouders, een migratieachtergrond, extra ondersteuningsbehoeften en nieuwkomers. Scholen kunnen hierop anticiperen door bij de verwijzing naar het voortgezet onderwijs bij deze groepen leerlingen extra alert te zijn en hun leerlingbegeleider te betrekken bij het in kaart brengen van de ondersteuningsbehoeften rond de overstap.

Lees ook:

• VBSO: Herstel zichtbaar, meer inzet op professionalisering – VBSO
• Zes aandachtspunten uit de Staat van het Onderwijs – VBSO
• Zorg over kwaliteit onderwijs voert boventoon in ”De Staat van het Onderwijs” (rd.nl)
• Aanbevelingen voor voldoende en bekwaam schoolpersoneel – KOC Diensten
• Brancheorganisatie Onderwijsontwikkeling Nederland: Inspectie luidt noodklok over basisvaardigheden
• Rapport De Staat van het Onderwijs 2022 | Rapport | Inspectie van het onderwijs (onderwijsinspectie.nl)