Week van Burgerschap | Maak de balans op met deze ijkpunten

Veel scholen zijn al geruime tijd bezig met het vormgeven van goed burgerschapsonderwijs. Deze Week van Burgerschap is een goed moment om de balans op te maken. Hoever is uw school?

De onlangs gepresenteerde Staat van het Onderwijs 2023 stelt dat burgerschapsonderwijs op basisscholen vooral gericht is op persoonsvorming en sociale omgang. “Leerdoelen met betrekking tot maatschappelijke betrokkenheid krijgen verhoudingsgewijs de minste aandacht.” Hoe is dit op uw school?

Handreikingen

Graag geven we u een praktische handreiking. Onderstaande kenmerken kunnen houvast geven om te bepalen waar uw school staat en wat er verder nodig of wenselijk is. Dit zijn een aantal ijkpunten op beleidsniveau. In de volgende nieuwsbrief zoomen we in op de inrichting van het burgerschapsonderwijs in de praktijk.

1| Visie & leerdoelen

• Weet u wat u wilt met burgerschapsonderwijs in uw school? U kunt als hulpmiddel de raamwerkvisie van de VGS/VBSO vertalen naar uw schoolspecifieke situatie.
• Heeft u concrete leerdoelen vastgesteld? Gebruikt u hiervoor de SLRO leerlijn? Bekijk welke doelen voor uw populatie extra relevant zijn. Leg specifieke accenten.

2 | Onderwijsinhoud & aanpak

• Is er op uw school sprake van een samenhangend lesaanbod voor burgerschapsonderwijs?
• Weten uw onderwijzers ook wanneer ze doelen uit de leerlijn burgerschap behandelen in hun aardrijkskunde- of geschiedenisles? In hoeverre staat de leerlijn op papier of zit deze ook in hoofd (en hart)?

3 | Schoolklimaat

• In hoeverre is uw school een oefenplaats voor leerlingen?

4 | Resultaten

• Heeft u inzicht in de resultaten van burgerschapsonderwijs? Er zijn op dit moment enkele meetinstrumenten beschikbaar. Ik kan me voorstellen dat zodra de kerndoelen Burgerschap door de overheid vastgesteld zijn, er meerdere aanbieders komen met meetinstrumenten.

5 | Professionalisering & kwaliteitszorg

• In hoeverre zijn uw onderwijzers bekwaam om burgerschapsonderwijs te geven? (denk aan het omgaan met gevoelige onderwerpen in de maatschappij of actualiteit)
• Kennen ze de visie, dragen ze deze actief uit en leven ze de visie voor?
• Werkt u planmatig aan de verbetering van het burgerschapsonderwijs?

6 | Verbinding

• Worden de ouders actief betrokken bij de vormgeving van het burgerschapsonderwijs?

Natuurlijk is er meer te zeggen over burgerschapsonderwijs in het kader van Bijbelse persoonsvorming. Dat is een breder gebied. We geven nu slechts een handreiking om te bepalen hoe ver u al bent met het integreren van burgerschapsonderwijs en wat nog aandacht behoeft.

In het volgende bericht zoomen we in op de inrichting van het burgerschapsonderwijs in de praktijk. Aan welke ‘knoppen’ kunt u draaien?

Meer weten?

Bekijk ‘Bijbelse persoonsvorming en burgerschapsonderwijs‘, één van onze bouwstenen van het vormings- en toerustingsaanbod voor Bijbels onderwijzen.

Heeft u vragen of behoefte aan iemand die meedenkt? Neem gerust contact op!

H.J. (Heidi) den Ouden M SEN

Onderwijsadviseur

Stel een vraag